FCA logo

Kỹ năng dành cho Người chăm sóc (Hands-on Skills for Caregivers)

Khi bạn là một người chăm sóc, việc tìm thời gian để chăm sóc các nhu cầu sức khoẻ cho chính bạn đã khó, nhưng chăm sóc các nhu cầu sức khoẻ của người khác thậm chí còn khó hơn. Việc hỗ trợ người khác mặc quần áo, tắm, ngồi, hoặc đứng khi họ buồn bã, khích động, hay gây gổ—thường là trường hợp khi chăm sóc người mắc chứng rối loạn não như bệnh Alzheimer—yêu cầu các phương pháp đặc biệt. Năm kỹ thuật sau đây có thể giúp việc chăm sóc nhu cầu sức khoẻ cho người thân yêu sẽ dễ dàng hơn.

Tiếp cận từ phía trước và duy trì giao tiếp bằng mắt
Khi hỗ trợ ai đó về thể chất, đừng tiếp cận họ từ phía sau hoặc từ bên cạnh. Điều này có thể làm người bạn đang chăm sóc giật mình và lúng túng, dẫn đến mức độ khích động và/hoặc chứng hoang tưởng của họ gia tăng. Thay vào đó, tiếp cận từ phía trước. Chạm vào vai, phía trên cánh tay hoặc bàn tay của người được chăm sóc, và nói cho họ biết những việc đang diễn ra. Sử dụng giọng nói bình tĩnh để hướng dẫn họ trải qua toàn bộ quy trình. Ví dụ, “Được rồi, hãy đứng lên. Tốt. Tiếp theo, chúng ta sẽ… .” Duy trì giao tiếp bằng mắt trong suốt thời gian hoạt động.

Gợi ý sự giúp đỡ của người thân của bạn
Ngay cả khi ốm yếu, người thân của bạn có thể di chuyển trọng lượng của họ hoặc chuyển động cánh tay hoặc chân của họ để việc hỗ trợ họ về mặt thể chất dễ dàng hơn. Một số ví dụ: “Con đã sẵn sàng đứng, mẹ hãy ngả người về phía trước càng xa càng tốt,” hoặc “Mẹ có thể di chuyển chân để con thay tấm lót được không?” Một chút giúp đỡ từ người thân thì công việc giúp đỡ cho họ sẽ dễ dàng hơn.

Cho phép người đó hoàn thành những việc họ đang làm
Nếu, là người chăm sóc, bạn lo lắng trễ, bạn cũng có xu hướng thúc giục người thân của bạn. Tuy nhiên, cảm xúc vội vàng này rất khó khăn cho những người được chăm sóc, đặc biệt là những người mắc chứng mất trí nhớ hoặc suy giảm trí não. Mặc dù bạn có thể cố tỏ ra bình tĩnh và khích lệ, nhưng những người thân dễ dàng có “cảm xúc lo âu.” Vì vậy, kể cả khi muộn, hãy dành một chút thời gian để hoàn thành hoạt động hiện tại trước khi chuyển sang hoạt động tiếp theo. Ví dụ, “Sau khi mẹ ăn xong ngũ cốc, chúng con sẽ giúp mẹ mặc quần áo và chuẩn bị đi gặp gỡ bạn bè.”

Sử dụng các nhóm xương và cơ chính
Khi hỗ trợ sức khoẻ cho người thân, việc kéo hoặc đỡ họ bằng bàn tay hoặc cánh tay không chỉ khó khăn mà còn có thể dẫn đến tổn thương cho bạn và họ. Thay vào đó, hãy sử dụng các nhóm cơ/xương chính.

Ví dụ, khi đưa ai đó đi dạo, hãy đứng ngay phía sau và bên trái của họ. Đặt bàn tay trái của bạn lên vai trái của họ, và bàn tay phải của bạn trên vai phải của họ. Theo cách này, bạn đi dạo với người thân của mình với cái ôm an ủi hơn là kéo hoặc đẩy họ. Và khi xoay ai đó trên giường, hãy sử dụng các xương lớn ở hông và vai, và các cơ lớn ở chân. Kéo họ về phía bạn bằng bàn tay phải qua hông của họ hoặc ở đầu gối, và bàn tay trái của bạn ở vai của họ. Cuối cùng, khi kéo ai đó đến một vị trí đứng, tốt nhất nên sử dụng đai chuyển (có thể mua tại bất kỳ cửa hàng vật tư y tế nào với giá khoảng hai mươi đô la).

Khi họ ngồi ở mép giường hoặc ghế, nâng lên dây đai chuyển, một lần nữa “ôm” chặt người thân của bạn, sử dụng các nhóm cơ lớn của họ ở vai và lưng. Hãy nhớ giữ thẳng lưng và luôn thay đổi vị trí bằng cách di chuyển bàn chân, thay vì xoay ở phần eo. Và trước khi về nhà sau cuộc hẹn tiếp theo với bác sĩ của bạn, hãy yêu cầu giới thiệu đến một nhà trị liệu nghề nghiệp có thể giúp bạn phát triển kỹ năng di chuyển của mình.

Chú ý đến thực tại của họ
Hãy nhớ chấp nhận thực tại của người thân của bạn, kể cả khi hỗ trợ với một nhiệm vụ thể chất. Ví dụ, nếu vợ/chồng của bạn trở nên ngại ngùng vì họ nghĩ rằng bạn là anh chị em và không muốn cởi quần áo trước mặt bạn, đừng cưỡng ép. Hãy thử rời khỏi phòng và quay lại sau vài phút. Có lẽ trong lần thử thứ hai hoặc thứ ba, vợ/chồng của bạn sẽ nhận ra bạn và chấp nhận sự chăm sóc của bạn. Nếu vẫn thất bại, hãy xem xét tình hình. Đó có phải là một tình trạng khẩn cấp không? Không thể trì hoãn việc thay quần áo bẩn cho người thân. Tuy nhiên, có thể chấp nhận được nếu một người được chăm sóc đang gặp khó khăn và không muốn tắm hay gội đầu vào một ngày cụ thể. Lên kế hoạch thực hiện sau vào ngày hôm đó hoặc ngày hôm sau, khi người thân của bạn có thể chấp nhận sự giúp đỡ của bạn.

Sau hết, không cố gắng hỗ trợ chăm sóc về mặt thể chất trừ khi bạn có thể. Việc làm tổn thương bản thân sẽ không giúp ích gì cho tình hình đó, và thường sẽ khiến công việc chăm sóc của bạn trở nên khó khăn hơn nhiều. Nếu bạn thấy mình trong tình huống không khẩn cấp khi bạn không thể giúp đỡ người thân của bạn về mặt thể chất (ví dụ, sau khi họ trượt từ ghế xuống sàn nhà) hãy gọi cho sở cứu hỏa địa phương và yêu cầu “nhân viên cứu hỏa trợ giúp.” Họ sẽ đến nhà và giúp đỡ bạn. Nếu đó là một tình huống khẩn cấp (khi bạn hoặc người thân của bạn bị thương), hãy liên hệ với nhân viên cấp cứu bằng cách gọi 911.


Tài liệu này được chuẩn bị bởi Liên Hiệp Người Chăm Sóc Gia Đình (Family Caregiver Alliance). ©2017 Family Caregiver Alliance. Tất cả các quyền được bảo hộ.